Rad za moj grad

Nikšić se decenijama suočava s ozbiljnim problemom nezaposlenosti i nedovoljnog broja kvalitetnih radnih mjesta u realnom sektoru. Privreda grada, koja je nekada bila snažan industrijski i ekonomski pokretač Crne Gore, danas je nepostoji( uništavana je zadnjih 30 g) , a stanovništvo, naročito mlađe generacije, sve češće napušta grad u potrazi za boljim prilikama. Ključni razlog tome jeste dugogodišnja centralizacija svih vitalnih funkcija i resursa u Podgorici, te zapostavljanje Nikšića i njegovog privrednog potencijala.

Postojeća opštinska administracija u Nikšiću je preglomazna, preopterećena nepotrebnim birokratskim procedurama, neracionalnim zapošljavanjem, partijskim uhljebljavanjem i nepotizmom, što znatno otežava njen efikasan rad. Brojni zaposleni primaju visoke plate na pozicijama gdje se gotovo nikada ne pojavljuju, ne preuzimaju odgovornost, niti daju bilo kakav doprinos zajednici. Ovakva praksa ne samo da predstavlja nepotrebno trošenje sredstava građana, već demotiviše sve one zaposlene u administraciji koji zaista rade i trude se, jer se njihov rad ne vrednuje na adekvatan način. Umjesto motivacije, dolazi do frustracije i pada radnog morala kod vrijednih radnika, dok oni koji ne rade, svojim primjerom i visokim primanjima, stvaraju osjećaj nepravde i beznađa.

Uz sve navedeno, ogroman broj građana Nikšića nalazi se na birou rada bez šansi za zaposlenje, a realni sektor, proizvodnja i usluge, godinama stagniraju, što za posljedicu ima odlazak mladih porodica, stručnjaka i visokokvalifikovanog kadra u Podgoricu ili u inostranstvo.

Reorganizacija i nova sistematizacija u opštinskoj administraciji

Problem

Postojeća sistematizacija u lokalnoj administraciji nije u skladu sa stvarnim potrebama grada, već je kreirana po političkom ključu. Postoji veliki višak zaposlenih bez jasnih zaduženja i konkretnih odgovornosti. Takva organizacija je neracionalna, preskupa za građane Nikšića, dovodi do demotivacije kvalitetnih kadrova, podstiče nerad i trajno onesposobljava one koji ne praktikuju svoja znanja.

Rješenje

Detaljno ćemo analizirati postojeće stanje, redefinisati jasne i precizne opise radnih mjesta, i na transparentan način sprovesti novu sistematizaciju, koja neće biti vođena partijskim ili rođačkim interesima, već zasnovana na na stvarnim potrebama, stručnim i profesionalnim kriterijumima i kompetencijama zaposlenih.

Zaposleni koji se u ovoj analizi pokažu kao višak neće ostati bez posla, već će im biti ponuđeno više mogućnosti , prelaska u novoosnovna opštinska preduzeća, jasni programi prekvalifikacije, doškolovavanja ili stručnog usavršavanja ili odlazak uz otpremnine. Opština će, u saradnji sa privrednicima, direktno raditi na njihovom preusmjeravanju ka realnom sektoru, proizvodnji, trgovini, građevinarstvu i turizmu.

Očekivani rezultati

Nova sistematizacija će rezultirati efikasnijom i transparentnijom administracijom, smanjenjem troškova za građane, i omogućiti usmjeravanje budžeta ka važnim razvojnim projektima. Osim toga, unaprijedit će motivaciju i radnu disciplinu zaposlenih, jer će znati da njihova plata zavisi od ličnog zalaganja i stvarnog doprinosa gradu. Takođe, višak administrativnog i drugog osoblja će se preusmjeriti u realni sektor, gdje će imati priliku za bolju zaradu i profesionalni razvoj, a opštinski budžet će rasteretiti značajnih troškova.

Zaključak

Reorganizacija lokalne administracije je neophodan korak ka vraćanju povjerenja građana u institucije, racionalizaciji trošenja javnih sredstava, te stvaranju uslova za dalji ekonomski razvoj grada. Na ovaj način, Nikšić će jasno staviti do znanja da je završeno vrijeme zapošljavanja po partijskom ključu, a započeto vrijeme valorizacije stručnosti, kompetencija i doprinosa lokalnoj zajednici.

Obustavljanje nepotrebnog budžetskog trošenja i preusmjeravanje sredstava u razvojne projekte

Problem

Nikšić se već duže vrijeme suočava sa neracionalnim trošenjem sredstava opštinskog budžeta. Ogromna finansijska sredstva troše se na reprezentacije, službena putovanja, nepotrebne dnevnice, službene automobile visoke klase, razne novčane nagrade, dodatke i davanja koja nemaju nikakvu realnu korist za građane, već služe za zadovoljavanje ličnih interesa pojedinaca u administraciji. Takvo ponašanje nanosi ogromnu štetu budžetu grada, ostavlja negativan utisak na građane i urušava povjerenje u lokalnu vlast.

Dok se novac građana rasipa na ove neproduktivne troškove, važne oblasti poput infrastrukture, zdravstva, obrazovanja i razvoja privrede ostaju zanemarene. Ovakva praksa vodi daljem ekonomskom urušavanju grada, smanjuje šanse za razvoj i direktno doprinosi odlivu građana, posebno mladih.

Rješenje

Radikalno ćemo smanjiti, a u nekim segmentima i potpuno ukinuti sve nepotrebne troškove u opštinskoj administraciji. Uvešćemo transparentan sistem budžetskog upravljanja, kojim će građani imati uvid u svaki potrošeni euro opštinskog novca. Konkretne mjere uključuju:

• Ukidanje nepotrebnih reprezentacija i troškova ugostiteljskih usluga, te ograničenje na minimalno neophodne troškove.
• Potpuno ukidanje korištenja luksuznih službenih automobila, osim za ograničen broj radnih mjesta kojima je vozilo zaista neophodno za obavljanje svakodnevnih poslova.
• Strogo ograničavanje putovanja, dozvoljavanje samo onih službenih putovanja koja direktno doprinose razvoju opštine, uz jasnu obavezu izvještavanja o rezultatima putovanja građanima.
• Ukidanje nerealnih novčanih nagrada, bonusa i raznih dodataka zaposlenima u administraciji, jer oni moraju imati jasno definisanu platu za jasno definisane radne zadatke i odgovornosti.
• Prodaja viška službenih automobila i njihova zamjena manjim brojem ekonomičnih vozila, korištenje privatnih automobila uz simboličnu nadoknadu ili razvoj lokalnog taksi-prevoza na opštinskom nivou.

Sredstva koja će biti ušteđena ovim mjerama biće direktno preusmjerena u:

• Razvojne projekte i infrastrukturne investicije.
• Podršku lokalnoj privredi, preduzetništvu i realnom sektoru.
• Izgradnju opštinskog aerodroma, stambenih jedinica za mlade porodice i deficitarne kadrove, uređenje grada, otvaranje novih radnih mjesta u proizvodnji, građevinarstvu i turizmu.

Očekivani rezultati:

• Značajna ušteda budžetskih sredstava kroz racionalizaciju i transparentno trošenje.
• Povećanje investicija u ključne oblasti za razvoj grada, što će pozitivno uticati na ukupni kvalitet života građana.
• Povratak povjerenja građana u odgovornost lokalne uprave, kroz javnu kontrolu trošenja novca i usmjeravanje sredstava na projekte koje građani smatraju važnim.
• Porast zadovoljstva građana, kroz jasno vidljivu i konkretnu korist od opštinskog budžeta.

Zaključak:

Opštinski budžet pripada svim građanima Nikšića, te mora biti trošen odgovorno, transparentno i efikasno. Kroz zaustavljanje nepotrebnog trošenja sredstava i njihovo usmjeravanje ka projektima od suštinskog značaja, Nikšić će jasno pokazati da je opštinska uprava posvećena razvoju i podizanju kvaliteta života svojih građana. Ovakav pristup direktno doprinosi stvaranju zdravog poslovnog ambijenta, ekonomskoj stabilnosti i dugoročnom prosperitetu grada.

Osnivanje novih opštinskih preduzeća – realna radna mjesta za višak zaposlenih

Problem

Jedan od ključnih izazova s kojima se suočava Nikšić je veliki višak zaposlenih u opštinskoj administraciji i lokalnim javnim preduzećima. Mnogi zaposleni već godinama primaju plate bez jasnih radnih zaduženja, što dovodi do ozbiljne neefikasnosti, ekonomskog opterećenja budžeta grada, ali i frustracija među onima koji svoj posao obavljaju savjesno i odgovorno. Ovakav pristup ne samo da šteti lokalnom budžetu već i direktno blokira razvoj grada zbog nedostatka resursa koji bi mogli biti usmjereni na stvaranje nove vrijednosti.

Istovremeno, nedovoljno je radnih mjesta u proizvodnji, građevinarstvu, turizmu i drugim oblastima realnog sektora. Mladi i stručni kadrovi nemaju mogućnosti da ostanu u gradu, što uzrokuje kontinuirani odliv stanovništva.

Rješenje

Formiraćemo niz novih opštinskih preduzeća čiji će cilj biti stvaranje realne ekonomske vrijednosti kroz angažovanje postojećih viškova zaposlenih iz administracije i lokalnih preduzeća. Time se neće povećati rashodi za plate, jer zaposleni koji budu preusmjereni već primaju platu, ali će od sada za nju zaista obavljati konkretan posao u službi razvoja grada. Ovim procesom ćemo u isto vrijeme otvoriti i potpuno nova radna mjesta za stručne i potrebne kadrove.

Konkretne mjere uključuju:

• Osnivanje opštinskog trgovačkog lanca „Nikšić Trgovina“ u kojem bi bio zaposlen značajan broj radnika iz administracije u oblasti logistike, prodaje, administracije i distribucije. (Detaljno obrađeno u poglavlju o stanogradnji i trgovinskom lancu „Nikšić Trgovina“.)
• Formiranje opštinskog preduzeća „Stambeno“ za izgradnju stanova po povoljnim cijenama, kao i za renoviranje i uređenje fasada u okviru projekta „Rad za moj grad“. Ovdje će biti zaposlen značajan broj građevinskih radnika, molera i tehničara. Poseban naglasak će biti stavljen na uvoz repro-materijala kao što su fasadni materijal (fasadeks), stiropor, boje i drugi građevinski materijali, kako bi se smanjili troškovi i povećala efikasnost. (Detaljno obrađeno u dijelu programa koji se odnosi na stanogradnju.)
• Formiranje preduzeća „Gradsko zelenilo i rasadnik“ sa zadatkom sistematičnog uređenja zelenih površina, sadnje i proizvodnje sopstvenih sadnica. Zaposleni e prebačeni u ovo preduzeće imali bi priliku da kroz obuke steknu stručna znanja potrebna za bavljenje hortikulturom i uređenjem grada, pri čemu bi bili direktno odgovorni za jasno definisane površine u gradu. Njihova plata i dodatne stimulacije bile bi povezane sa zadovoljstvom građana, koji bi ih ocjenjivali putem digitalne aplikacije.
• Formiranje preduzeća „Kamenolom i proizvodnja betona“ koje bi upravljalo novim kamenolomom na mjestu gdje bi bio probijen tunel za dodatni pravac magistrale Nikšić–Podgorica. Pored eksploatacije kamena, preduzeće bi proizvodilo beton za stanogradnju, za behaton kocke, kanalizacione i vodovodne cijevi, što bi omogućilo značajne uštede na infrastrukturnim radovima i zapošljavanje velikog broja građana.
• Otvaranje fabrike za proizvodnju betonskih elemenata (behaton kocke za trotoare i parkinge, kanalizacione cijevi i dr.), čime bi opština značajno snizila cijene tih proizvoda na tržištu, omogućila sopstvenu proizvodnju za lokalne infrastrukturne projekte, kao i prodaju drugim opštinama širom Crne Gore.
• Formiranje još jednog doma za stare i dnevnog centra na lokaciji kasarne na Zeti, čime će se otvoriti dodatna radna mjesta za medicinske radnike, negovatelje, tehničare i administrativno osoblje.
• Pokretanje investicionog projekta „Aerodrom Nikšić“ na postojećoj ili novoj lokaciji, čime će se otvoriti brojna nova radna mjesta u turizmu, ugostiteljstvu, transportu i povezanim djelatnostima.
• Stimulacija privatnog sektora kroz povoljne opštinske koncesije za sportske terene, rekreativne centre i ugostiteljske objekte na Krupcu i Slanom jezeru, čime će biti otvorene nove prilike za lokalne preduzetnike i zaposlene.

Svi projekti su detaljnije obrađeni u poglavljima:

• „Stanogradnja kao zamajac razvoja“
• „Decentralizacija – vraćanje odlučivanja Nikšiću“
• „Nikšić Trgovina – stabilizacija cijena“

Očekivani efekti

Sprovođenjem navedenih mjera doći će do preusmjeravanja radnika iz administracije u produktivne poslove, čime će se povećati ukupna produktivnost grada, uz značajno poboljšanje lokalne ekonomije. Isti zaposleni koji su do sada primali plate bez jasnih obaveza, sada će za te iste plate obavljati konkretne poslove od koristi za cijelu zajednicu.

Ovo će imati višestruki pozitivan uticaj:

• Smanjenje troškova administracije, jer će opština prestati da nepotrebno troši budžetska sredstva na neproduktivne radnike.
• Otvaranje velikog broja dodatnih, dobro plaćenih i održivih radnih mjesta.
• Rast ekonomske aktivnosti, povećanje potrošnje i stvaranje novih prilika za privatni biznis.
• Podizanje motivacije, odgovornosti i radne etike svih zaposlenih.
• Sprečavanje daljeg odliva mladih i obrazovanih građana, te privlačenje stručnjaka iz drugih krajeva Crne Gore.

Zaključak

Kroz osnivanje novih opštinskih preduzeća, Nikšić ima priliku da od pasivnog potrošača budžetskih sredstava postane primjer dobro organizovane zajednice, koja sopstvene resurse usmjerava ka stvaranju nove vrijednosti, ekonomskom prosperitetu i kvalitetnijem životu svojih građana. Ovakva reorganizacija predstavlja konkretan, realan i efikasan odgovor na višedecenijski problem prekomjernog zapošljavanja u administraciji, koji guši razvoj Nikšića i njegove privrede.